Saskia reageert binnen vriendschappen vaak op dezelfde manier. Als ze een afspraak heeft en de ander verzet deze, of zegt zelfs de afspraak helemaal af, dan zoekt ze de oorzaak direct bij zichzelf. Natuurlijk wordt de afspraak met haar afgezegd. Andere mensen zijn ook leuker, of beter en hebben veel meer te bieden. Zij deugt sowieso nergens voor. Dat is nu eenmaal het idee – het schema – dat Saskia van zichzelf heeft. En elke keer als zoiets als met de afspraak gebeurt, dan is dat een bevestiging voor het verkeerde schema van Saskia.
Door middel van schematherapie kwam Saskia erachter dit schema was ontstaan omdat ze tijdens haar jeugd erg veel op school was gepest. En in plaats van het afzeggen va de afspraak op zichzelf te betrekken, kan Saskia nu – na de therapie – denken ‘ík vind het jammer dat mijn vriendin de afspraak verzet. Dit roept gevoelens en gedachten bij mij op die oud zeer raken.’ Saskia kan nu beredeneren dat – hoewel het jammer is dat de afspraak niet door gaat – dat niet aan haar ligt en er vast een goede reden voor het afzeggen zal zijn. Door zo te denken ontstaat er voor Saskia ruimte voor andere gevoelens en gezonde, volwassen vriendschapsrelaties.
Wat is een schema?
Door het meemaken en het zien van gebeurtenissen bouwen mensen ervaringen op. Die ervaringen vormen schema’s: patronen van gedachten, gevoelens en gedragingen. Ze zijn vaak in de vroege kindertijd gevormd. Een schema is als het ware de bril waarmee mensen naar de wereld om zich heen en naar zichzelf kijken. Door negatieve ervaringen – bijvoorbeeld in de steek gelaten zijn, mishandeld of gepest zijn, kunnen verkeerde schema’s ontstaan en negatieve patronen zich steeds weer herhalen. Negatieve schema’s zijn hardnekkig en lopen als een rode draad door iemands leven. En hoewel ze vaak niet kloppen, voelen ze wel vertrouwd.
Wat is schematherapie?
Schematherapie is het in kaart brengen van de oorzaak van de schema’s en het leren om er anders mee om te gaan. Zodat negatieve schema’s minder invloed op het leven hebben en er meer ruimte ontstaat voor positieve ervaringen en een betere zelfontwikkeling.
Voor wie?
Voor jongeren vanaf 18 jaar, die dreigen vast te lopen en het gevoel hebben steeds in de dezelfde valkuil te stappen, door de manier waarop ze op bepaalde situaties reageren. Ze willen dit graag veranderen, maar weten niet hoe.
Hoe?
Jongere en therapeut sporen samen – door middel van het invullen van vragenlijsten – op waar de schema’s vandaan komen en hoe ze tot op de dag van vandaag in stand worden gehouden. Daarna wordt gewerkt aan het veranderen van de verkeerde schema’s. Dat gebeurt aan de hand van gesprekken en verschillende oefeningen. In de therapie wordt aandacht besteed aan het heden maar ook aan het verleden en aan de opvoeding. Dit is meestal ingrijpend, omdat het vaak gaat om verdrietige, pijnlijke of traumatische gebeurtenissen die hebben geleid tot het ontstaan van een verkeerd schema. Maar als het besef ontstaat dat iemand zelf niets kan doen aan het ontstaan van een verkeerd schema, komt er ruimte voor andere, positievere gevoelens en gedrag.
Duur van de therapie
De therapie duurt (meestal) minimaal een jaar en bestaat uit wekelijkse gesprekken.
Meer weten?
Duidelijke informatie over schematherapie met uitgewerkte voorbeelden van schema’s zijn te vinden in het boek Leven in je leven, J. Young en J. Klosko, ISBN 90 265 156 93. Je kunt ook kijken op de website: www.schematherapie.nl.